Trackpilot en intention sharing
24 november 2025 om 15:04
In de beroepsbinnenvaart zijn de trackpilot en het zogenaamde ‘intention sharing’ bezig met een onmiskenbare opmars. Verschillende leveranciers van navigatie-apparatuur en software hebben eigen versies op de markt gebracht van deze nieuwe techniek.
Wat is een trackpilot?
Een trackpilot is een soort stuurautomaat 3.0. Vanuit de navigatie-software kan een schip vrijwel geheel op de automatische piloot varen. Net als de meeste verkeersvliegtuigen tegenwoordig staat de autopiloot tijdens de hele vaartocht aan en volgt het schip de koers van de opgegeven route, waarbij kleine afwijkingen binnen een bepaalde bandbreedte acceptabel zijn en automatisch worden gecorrigeerd.
De schipper controleert en stuurt waar nodig bij. Pas als de schipper echt ingrijpt zal het systeem de trackpilot uitzetten en wordt weer overgegaan op handbediening. Een trackpilot is, zogezegd, de eerste stap voor volledig automatisch en straks wellicht zelfs onbemand varen.
Intention sharing: tonen van de geplande route
Omdat de geplande route van het schip bekend is, kan het schip deze informatie ook automatisch delen met andere schepen. Andere schepen die deze informatie kunnen ontvangen, zien dan niet alleen het schip op de digitale kaart op het beeldscherm, maar ook een deel van de voorgenomen route die het schip van plan is te varen.
Dit delen van de geplande route noemt men ‘intention sharing’. Net als richting aangeven in de auto, laat het schip zien wat het van plan is.
Leveranciers als Tresco-Periskal gaan zelfs als zo ver om deze routes ook te delen met alle schippers die hun software gebruiken, maar niet met een trackpilot varen. Uiteraard pas nadat de schipper akkoord is met het delen van deze gegevens. Het is dus geen toekomstmuziek, maar nu al werkelijkheid.
Intention sharing is ook noodzakelijk voor op afstand bestuurde schepen en onbemand varen. Maar ook vandaag de dag verhoogt het de veiligheid op het water.
Schippers zien van elkaar welke route de ander wil sturen en als deze koersen elkaar kruisen of de schepen te dicht bij elkaar dreigen te komen geeft het systeem al van te voren een waarschuwing. Schippers kunnen dan bijsturen of met de ander via de marifoon afstemmen wat te doen.
Live demonstratie op de Nieuwe Maas
Afgelopen maand organiseerde Rijkswaterstaat samen met enkele leveranciers en schepen een live demonstratie op de drukbevaren Nieuwe Maas in het hartje van Rotterdam. Een viertal schepen was gevraagd om diverse scenario’s te demonstreren. Dit alles was live te volgen op het grote scherm, waarvan hier een foto wordt getoond.
Intention sharing lijkt vooralsnog alleen voorbehouden aan de beroepsvaart en dure systemen, maar naar ons idee kan het ook in de pleziervaart helpen de veiligheid op het water te vergroten.
Een steeds groter aantal pleziervaarders vaart met een digitale vaarkaart zoals de Waterkaarten app. Bijna al die systemen worden ook gebruikt om routes uit te zetten. En al die systemen zijn in toenemende mate continu verbonden met internet of een AIS ontvanger aan boord.
Wel is waar zij varen niet op de automaat, en kan de daadwerkelijk gevaren koers meer afwijken van de geplande route. Maar als de andere scheepvaart weet wat de intentie is, kan men daar rekening mee houden en wordt het op het water veiliger.
Wat is uw mening? Zou u een dergelijke functie in de Waterkaarten app gebruiken? Laat het ons weten via support@waterkaarten.app.